Thất bại trong chiến lược “đánh nhanh thắng nhanh”, thực dân Pháp buộc phải chuyển sang “đánh kéo dài”. Đảng ta chủ trương phát triển chiến tranh du kích, từng bước tiến lên vận động chiến. Ở vùng địch tạm chiếm, phong trào phá tề của quân, dân ta diễn ra quyết liệt. Bộ đội địa phương, dân quân du kích tiêu diệt hàng nghìn tổ chức tề ngụy. Ở vùng tự do, vùng giáp ranh, diễn ra cuộc chiến đấu giằng co giữa hai bên, nhiều căn cứ, làng chiến đấu xuất hiện trên cả nước. 
Từ hình thái du kích chiến tranh là chính, bộ đội chủ lực tiến lên vận động chiến, mở một số chiến dịch tiến công, tạo chuyển biến quan trọng thay đổi cục diện cuộc chiến. Năm 1950, Trung ương Đảng, Chính phủ Việt Nam mở Chiến dịch Biên giới nhằm tiêu diệt sinh lực địch, mở rộng căn cứ địa Việt Bắc, khơi thông đường liên lạc với các nước xã hội chủ nghĩa.